ब्रिक्स शिखरसम्मेलनका पारिस्थितिको अवस्थामा दुई नेता निष्क्रिय बातचित गरे।
लाइन अफ ऐक्चुअल कंट्रोल (लीसी) का सम्मान गर्ने भारत-चीन सम्बन्धहरूलाई सामान्य रूपमा ल्याउने सम्माननीय छ भन्ने प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले चीनका राष्ट्रपति शी जिंपिङलाई भनिन्।

यस बिषयलाई चर्चा गरिँदा दुवै नेताहरूले दृष्टान्तमा १५ औं बृक्स सम्मेलनमा दक्षिण अफ्रिकाको जोहान्सबर्गमा बृक्स सम्मचारमाथपेशीको छानबिनमा मिले।

भारतको परराष्ट्रमन्त्री विनय क्वात्राबाट मिडियामा ब्रिफिङ गर्दै उनले भने, प्रधानमन्त्री मोदीले अक्टुबर २४, २०२३ सप्ताहमा भारत-चीनस्थिति मा असमाधान भइरहेका बिषयहरूमा भारतका चिनार सेक्टरमा स्थित अच्छाई लाइनसम्बन्धी चिन्ताहरूलाई जोड़्नुभयो।

प्रधानमन्त्री मोदीले भने, सीमा क्षेत्रमा शान्ति र आराम बनायो राख्नु र अच्छाई लाइनसम्बन्धी लामो प्रलिनतालाई मान्यता दिएको भएकोले तलब गरेका अधिकारीहरूलाई विशेष गतिबढीको लागि निरन्तर प्रयास गर्न सहमत हुनुभयो।

प्रधानमन्त्री मोदीले डाक्टर शीसँगको संवादको दौरमा जनाएका शान्ति र आरामको सन्दर्भमा भारत र चीन बीचका सम्बन्धलाई पक्षित छाँट्यो, भारतका परराष्ट्रमन्त्री क्वात्राले भन्नुभयो। "हाम्रा अग्रणीहरूले सहित भारतसँगको सम्बन्धको भारतको स्थानियता बनाएका छन्", उहाँले ब्रिफिङसमय एक प्रश्नको प्रतिक्रिया दिँदा भन्नुभयो।

तर, चीनको स्थानियताबाट बाहिर आएका जानकारीहरूले यो जानकारी देखाउँछन् कि भारतले दुबै देशका नेताहरूको बैठको मोगु माग गरेको थियो। त्यस्तै, दुबै नेताहरूले बृक्स सम्मेलनशी मिलनपचास वर्षमै एक 'अनौपचारिक सडकमा वार्तालाप' गरेका थिए।

२०२० जूनमा भारतीय र चीनका सैनिकहरूबीचको काठमाडौँ उनाको उत्पातले गलवान उपत्यकामा हिंसात्मक भर्चिमा ताल लगाएको थियो। बिश भारतीय सैनिकले जान गुमाए। चीनका बहुतै सैनिकलाई मरेको छ, यसलाई चीनले कहिँनै अधिकारिक गरेको छैन। त्यस्तै, तबपछी भएका पार्चा हालसम्म गलवान उपत्यकामा, पांगोंग तालमा र गोग्रा-हट स्प्रिङ्ग्स (पीपी-१५)मा अस्थाई आयोजन गरिएका छन्। बाँकी टकराबन्दी मिलाएको केही स्थानहरूमा सम्झौता चालिरहेको छ।

बाह्यमन्त्रीकोर सी जयशंकरले हालै भनेर तपाईं, चीनसँगका सामान्यता सम्बन्धको समाधानसम्म इम्कान छैन जब सीमामा शान्ति र आराम नभएको छैन (लाइन अफ ऐक्चुअल कंट्रोल वा एलएसी)। जून ८, २०२३ को स्पेसल मिडिया ब्रिफिङमा प्रश्नसवालीमा उत्तरमा यस बारे भननुभयो, गलवान उपत्यकाको सम्घटनकालमा चीनले अस्तित्वमा विरुद्ध भनेर भारतलाई बलपूर्वक प्रभावित गरे।

"हामीले चीनसँग शान्ति चाहन्छौं, तर चीनले अस्तित्वमा विरुद्ध शान्ति सन्धि भङ्ग गरेमा के हुन सक्छ," उहाँले उजुरमा भने। बाह्यमन्त्री जयशंकरले पनि भन्थ्यो, भारत-चीन "सम्बन्धलाई प्रभावित गर्छ र सम्बन्धले पछि पनि प्रभावित हुने छ।"