महत्वपूर्ण कूटनीतिक पहलमा, भारत र रुसले बुधबार, मे १५, २०२४ मा नयाँ दिल्लीमा अफगानिस्तानमा द्विपक्षीय परामर्शको आयोजना गरे। अफगानिस्तानका लागि रुसका विशेष राष्ट्रपतिका दूत जमीर काबुलोभ र संयुक्त सचिव (पाकिस्तान, अफगानिस्तान) जेपी सिंहको नेतृत्वमा भएको छलफल। , र इरान डिभिजन) भारतको विदेश मन्त्रालयमा, अफगानिस्तानको सामना गर्ने दबाबपूर्ण मानवीय र सामाजिक-आर्थिक चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्नमा केन्द्रित छ।
वार्ताले अफगानिस्तानमा मानवीय संकट र सामाजिक-आर्थिक कठिनाइका विभिन्न पक्षहरूलाई समेटेको थियो। दुवै प्रतिनिधिमण्डलले जारी उथलपुथलको बीचमा अफगान जनतालाई सहयोग गर्ने आफ्नो दृढ प्रतिबद्धता दोहोर्याए।
विदेश मन्त्रालयले भएको छलफललाई हाइलाइट गर्योा, अफगान जनताको दुर्दशालाई कम गर्न विकास सहायता उपलब्ध गराउन साझा जोडमा जोड दियो।
अफगानिस्तानमा हालै आएको बाढी र निरन्तर राजनीतिक अस्थिरताबाट उत्पन्न अत्यावश्यक आवश्यकताहरूलाई सम्बोधन गर्न पर्याप्त विकास सहायताको अनिवार्यतामा भएको सहमतिलाई जोड दिँदै, भारतमा रहेको रूसी दूतावासलेमा यो भावनालाई प्रतिध्वनित गर्योर।
अफगानिस्तानको अवस्था अगस्ट २०२१ मा अमेरिकी र नेटो सेनाको फिर्ता पछि तालिबानले नियन्त्रणमा लिएपछि अनिश्चित छ। देश प्राकृतिक प्रकोपबाट बढेको मानवीय संकटसँग जुधिरहेको छ, विनाशकारी बाढीले धेरै प्रान्तहरूलाई ध्वस्त पारेको छ, ज्यान लिइरहेको छ र हजारौं परिवारलाई विस्थापित गरेको छ।
रिपोर्टहरूले सङ्केत गर्छ कि शरणार्थीहरूको लागि संयुक्त राष्ट्र उच्च आयुक्त र आप्रवासनका लागि अन्तर्राष्ट्रिय संगठन जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्सीहरूद्वारा समर्थित राहत प्रयासहरू प्रभावित समुदायहरूलाई सहायता प्रदान गर्न जारी छन्। भारत अफगानिस्तानलाई मानवीय सहायता प्रदान गर्ने एक स्थिर प्रदायक भएको छ, सहायता प्रदान गर्न र विकास परियोजनाहरू कार्यान्वयन गर्नमा केन्द्रित प्राविधिक मिशन कायम राख्दै। उल्लेखनीय कुरा के छ भने, तालिबान शासनद्वारा खडा गरिएका चुनौतीहरूको बाबजुद भारतले आफ्नो समर्थन जारी राखेको छ।
अफगानिस्तानमा भारतको दृष्टिकोणले दिगो शान्ति र स्थायित्व प्राप्त गर्नका लागि अफगान नेतृत्वको, अफगानिस्तानको स्वामित्वमा रहेको र अफगान नियन्त्रित प्रक्रियाको महत्त्वलाई जोड दिन्छ। रुससँगको परामर्शमा दोहोर्याइएको यो सिद्धान्तले अफगानिस्तानको शान्ति र समृद्धिको दीर्घकालीन आकांक्षालाई समर्थन गर्ने भारतको प्रतिबद्धतालाई जोड दिन्छ।
द्विपक्षीय परामर्शको समय क्षेत्रीय कनेक्टिभिटी र आर्थिक सहयोगलाई सुदृढ गर्ने उद्देश्यले भारत र इरानबीच चाबहार बन्दरगाह सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ। यी परामर्शहरूले क्षेत्रीय सुरक्षा र मानवीय चुनौतिहरूलाई सम्बोधन गर्न भारत र रूस बीचको गहिरो सहयोगलाई जोड दिन्छ।
अफगानिस्तानले बहुआयामिक संकटसँग जुधिरहेको अवस्थामा, विकास सहायता र मानवीय सहायता प्रदान गर्न भारत र रुस जस्ता राष्ट्रहरूको प्रतिबद्धता अफगान जनताको कल्याणको लागि सर्वोपरि महत्त्व मानिन्छ। यी परामर्शका नतिजाहरूले आगामी दिनहरूमा अफगानिस्तानले सामना गर्ने चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्न अन्तर्राष्ट्रिय समर्थन र समन्वित प्रयासहरूको लागि मार्ग प्रशस्त गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।