यी भ्रमणहरूले भारत र ब्रुनाइ, सिंगापुरबीचको द्विपक्षीय सहकार्यलाई थप मजबुत बनाउनुका साथै क्षेत्रीय र बहुपक्षीय ढाँचामा पनि सहयोगलाई सुदृढ पार्नेछन्।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी, हाजी हसनल बोल्कियाहको निमन्त्रणामा, २०२४ सेप्टेम्बर ३-४ मा ब्रुनाइ दारुस्सलामको भ्रमण गर्नेछन्। यो भ्रमण पहिलो पटक कुनै भारतीय प्रधानमन्त्रीद्वारा ब्रुनाइको द्विपक्षीय भ्रमण हुनेछ। यो भ्रमण भारत र ब्रुनाइ बीचको कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाको ४० औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा हुँदैछ, जसलाई भारतको ‘एक्ट ईस्ट’ नीतिको महत्वपूर्ण भाग र हिन्द-प्रशान्त क्षेत्रको दृष्टिकोणमा ब्रुनाइको महत्वपूर्ण साझेदारी मानिएको छ।

भारत र ब्रुनाइबीच १९८४ मे १० मा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएको थियो, र त्यसपछि सम्बन्धहरू निरन्तर प्रगाढ बन्दै आएका छन्। भारतीय मिसन १९९३ मा ब्रुनाइमा स्थापना भएको थियो भने, ब्रुनाइको उच्च आयोग १९९२ मा भारतमा स्थापना गरिएको थियो। 

ब्रुनाइका सुल्तान हाजी हसनल बोल्कियाहले भारतसँगको सम्बन्धलाई प्रगाढ बनाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्, जसले ब्रुनाइमा रहेका भारतीय समुदायको कल्याण र भारतको ‘लुक ईस्ट’ र ‘एक्ट ईस्ट’ नीतिहरूलाई समर्थन गरेका छन्। 

यो भ्रमणले रक्षा, व्यापार र लगानी, ऊर्जा, अन्तरिक्ष प्रविधि, स्वास्थ्य सेवा, र सांस्कृतिक आदानप्रदान लगायतका विभिन्न क्षेत्रहरूमा सहयोगलाई थप मजबुत बनाउने अपेक्षा गरिएको छ। साथै, यो भ्रमणले उदाउँदो क्षेत्रहरूमा नयाँ साझेदारीका अवसरहरू खोल्नेछ, जसले दुबै राष्ट्रको वृद्धि र विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्या्उनेछ।

ब्रुनाइका समृद्ध प्राकृतिक स्रोतहरू, विशेषगरी तेल र ग्यास, भारतका लागि हिन्द-प्रशान्त क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण साझेदार बनेका छन्। ऊर्जा सुरक्षाको क्षेत्रमा सहकार्यलाई सुदृढ गर्न यो भ्रमणले थप टेवा पुर्यादउने अपेक्षा गरिएको छ। साथै, ब्रुनाइको रणनीतिक अवस्थिति र भारतको अन्तरिक्ष अन्वेषणमा भएका प्रगतिको सन्दर्भमा अन्तरिक्ष प्रविधिको क्षेत्रमा साझेदारीका अवसरहरूको खोजी गर्न भारत इच्छुक छ। 

पछिल्लो चार दशकमा, भारत र ब्रुनाइले आपसी सम्मान र सहयोगको आधारमा सम्बन्ध निर्माण गरेका छन्। यो सम्बन्धलाई प्रगाढ बनाउन सुल्तान हाजी हसनल बोल्कियाहले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्।

ब्रुनाइमा हाल १४,००० भन्दा बढी भारतीयहरू बसोबास गरिरहेका छन्। 

प्रधानमन्त्री मोदीले सेप्टेम्बर ४ मा आफ्नो दुई दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरूको भ्रमणको दोस्रो चरणमा सिंगापुरको भ्रमण गर्नेछन्। सेप्टेम्बर ४-५ को भ्रमणको क्रममा, प्रधानमन्त्री मोदीले सिंगापुरका प्रधानमन्त्री लरेन्स वङसँग भारत-सिंगापुर रणनीतिक साझेदारीको प्रगतिको समीक्षा गर्नेछन् र आपसी चासोका क्षेत्रीय र विश्वव्यापी मुद्दाहरूमा विचारहरूको आदानप्रदान गर्नेछन्।

भ्रमणका क्रममा प्रधानमन्त्रीले सिंगापुरका राष्ट्रपति थरमन शनमुगरत्नमसँग पनि भेट गर्नेछन् र सिंगापुरका नेतृत्वकर्ताहरूसँग अन्तरक्रिया गर्नेछन्। 

प्रधानमन्त्रीले सिंगापुरका व्यावसायिक नेताहरूसँग पनि भेटघाट गर्नेछन्। 

यसअघि, अगस्ट २६ मा भारत र सिंगापुरले मन्त्रीस्तरीय गोलमेच सम्मेलनको दोस्रो चरण सम्पन्न गरेका थिए। भारतको तर्फबाट बैठकमा वित्त तथा कर्पोरेट मामिला मन्त्री निर्मला सीतारमण, विदेशमन्त्री डा. एस जयशंकर, वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्री पियुष गोयल, र रेल, सूचना तथा प्रसारण र इलेक्ट्रोनिक्स तथा सूचना प्रविधि मन्त्री अश्विनी वैष्णवले सहभागिता जनाएका थिए। 

भारतीय विदेश मन्त्रालयका अनुसार, भारत-सिंगापुर मन्त्रीस्तरीय गोलमेच सम्मेलन भारत-सिंगापुर द्विपक्षीय सम्बन्धको नयाँ एजेन्डा तय गर्नको लागि स्थापना गरिएको एक अद्वितीय संयन्त्र हो। यसको उद्घाटन बैठक २०२२ सेप्टेम्बरमा नयाँ दिल्लीमा भएको थियो। यो बैठकले दुबै पक्षलाई आफ्नो रणनीतिक साझेदारीका विभिन्न पक्षहरूको समीक्षा गर्ने र यसलाई थप उचाइमा पुर्याैउन नयाँ मार्गहरू पहिचान गर्ने अवसर दिनेछ।