संयुक्त राष्ट्र महासभाको मञ्च विश्व कल्याण र राष्ट्रको उपलब्धिहरू प्रस्तुत गर्नका लागि हो, तर पाकिस्तानले देखाउने केही नभएपछि, यो मञ्चलाई बारम्बार केवल झुटको प्रचार र निराधार आरोप लगाउनका लागि दुरुपयोग गर्दै आएको छ।
पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफले सेप्टेम्बर २७ मा संयुक्त राष्ट्रसंघ महासभाको सत्रमा सम्बोधन गरे। अपेक्षाकृत रूपमा, उनको भाषण दुईवटा विषयमा केन्द्रित थियो: प्यालेस्टाइन र कश्मीर। उनले पाकिस्तानका दुई शत्रुहरू, जसलाई उनी कुनै पनि प्रकारले असर गर्न सक्दैनन्, इजरायल र भारतबारे कडा आलोचना गरे।
उनको भाषणमा निराशा र हतासको झल्को देखिन्थ्यो, किनभने दुबैको सामना गर्न कुनै समाधान थिएन। उनले दुवै देशलाई गलत साबित गर्ने र उस्तै नीति अपनाएको जस्तो देखाउने प्रयास गरे।
पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाजले भने, "जसरी प्यालेस्टाइनका जनताले स्वतन्त्रता र आत्मनिर्णयको अधिकारको लागि संघर्ष गरिरहेका छन्, त्यसैगरी जम्मू-कश्मीरका जनताले पनि शताब्दीयौँदेखि यो अधिकारको लागि संघर्ष गरिरहेका छन्। भारतले शान्तिको दिशामा अघि बढ्नुभन्दा संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रस्तावहरू कार्यान्वयन गर्ने आफ्नो प्रतिबद्धताबाट पछि हटेको छ।"
वास्तवमा, पाकिस्तानले अझ ठूलो डरको सामना गरिरहेको छ, किनकि पाकिस्तानअधीन कश्मीरबाट भारतसँग विलयको माग बढिरहेको छ। भारतले संविधानको धारा ३७० पुनर्स्थापित नगर्ने अडानले, जुन पाकिस्तानको वार्ता पुनः सुरू गर्न प्रमुख माग हो, इस्लामाबादलाई आतंकित बनाएको छ। पाकिस्तानलाई थप नोक्सान पुर्यारउने कुरा भनेको सीमा-पार प्रतिशोधको निरन्तर खतरा हो, जसमा पाकिस्तानले आतंकवादलाई समर्थन गर्न छोडेन भने, भारतीय सेनाले पाकिस्तानअधीन कश्मीर फिर्ता लिने योजना बनाएको छ।
पाकिस्तानको ढाकछोप
आफ्नो भाषणको क्रममा, शहबाज शरीफले भारत र इजरायलप्रति कडा आलोचना गरे, तर इस्लामाबादले विश्वका लागि गरेको कुनै योगदानबारे केही उल्लेख गरेनन्। उनी आफ्नै देशका लागि विकाससम्बन्धी वा अन्य योगदानबारे केही भन्न असमर्थ रहे। न त उनले लोकतन्त्रको कुरा गर्न सके, किनकि पाकिस्तानमा लोकतन्त्र दमन भइरहेको छ, जहाँ लोकप्रिय नेता इमरान खानलाई झूटा मुद्दामा जेलमा राखिएको छ।
शिमला सम्झौता र लाहोर घोषणाले भारत-पाकिस्तान क्षेत्रीय विवादहरूमा कुनै पनि तेस्रो पक्ष वा विश्वव्यापी निकायको मध्यस्थता अनावश्यक बनाएको तथ्य पनि उनले उठाउन सकेनन्। यो द्विपक्षीय मुद्दा हो र त्यस्तै रहनेछ, त्यसैले कुनै पनि देश, पाकिस्तानका सहयोगीसमेत, मध्यस्थता गर्न चाहँदैनन्।
न त उनले बलूचिस्तान र खैबर पख्तूनख्वाबारे कुरा गर्न सके, जहाँ स्थानीयहरू गायब भइरहेका छन् र उनीहरूको मृत शरीर केही वर्षपछि गोली लागेको अवस्थामा फेला पर्छ। प्रत्येक बलूचिस्तान र खैबर पख्तूनख्वाको परिवारका सदस्यहरू हराइरहेका छन् र उनीहरूका लागि गरिएका प्रदर्शनहरूलाई निर्ममतापूर्वक दबाइन्छ। बलूचिस्तानको नाम मात्र पनि लिनु इस्लामाबादलाई आतंकित पार्छ।
न उनले तालिबानबारे कुरा गर्न सके, जसलाई पाकिस्तानले पालेको थियो तर अहिले उनीहरूले तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान (टीटीपी)लाई समर्थन गरिरहेका छन्, जसले खैबर पख्तूनख्वामा दिनप्रतिदिन आफ्नो प्रभाव बढाउँदै गइरहेको छ। यसबारे भारतका विदेशमन्त्री डा. एस जयशंकरले भनेझैँ, “यसका लागि संसारलाई दोष दिन सक्दैन; यो त केवल कर्म हो।”
न त उनले अफगानिस्तानबाट आउने लागूऔषधबारे कुरा गर्न सके, किनकि उनले थाहा छ कि देशको सेना यसलाई कराची हुँदै तस्करी गरिरहेको छ। न त उनले पश्चिम एशियाका कुनै पनि देशहरूले पाकिस्तानलाई आफूहरूमा भिखारीहरू नपठाउन भनेको कुरा उल्लेख गर्न सके
जब उनले हिन्दू श्रेष्ठतावादी एजेन्डाको कुरा गरे, उनले आफ्नो देशमा अल्पसंख्यकहरूलाई बलपूर्वक धर्म परिवर्तन गराउने, मार्ने र अहमदीयाका चिहानहरू दिनहुँ जसो अपवित्र गरिने विषय उठाउन सकेनन्। अन्य धर्महरूको सम्मान नगर्ने राष्ट्रले इस्लामोफोबियाबारे कुरा गर्नु उपहासपूर्ण देखिन्छ।
पाकिस्तानको ढाकछोप
शहबाज शरीफले देशको बढ्दो मुद्रास्फीति र बेरोजगारीबारे केही उल्लेख गरेनन्, किनकि यसले देशभरमा आक्रोश फैलिरहेको छ। उनी चीनको प्रतिनिधिको रूपमा रहेको राष्ट्रबारे पनि मौन रहे।
भारतको तर्फबाट संयुक्त राष्ट्रसंघकी पहिलो सचिव, भाविका मंगलानन्दनले पाकिस्तानका प्रधानमन्त्रीको भाषणलाई जवाफ दिँदै संसारलाई देखाइदिइन् कि पाकिस्तानले झूटा कुरा मात्र फैलाउँछ। उनले भनिन्, "सेनाले चलाएको देश, जसको आतंकवाद, लागूऔषध व्यापार र अन्तर्राष्ट्रिय अपराधको विश्वव्यापी प्रतिष्ठा छ, उसले विश्वको सबैभन्दा ठूलो लोकतन्त्रलाई आक्रमण गर्ने दुस्साहस गरेको छ।"
समाप्तिमा, भारतले कुनै पनि मध्यस्थता स्वीकार नगर्ने र पाकिस्तानले पूर्णरूपमा आतंकवाद रोकेसम्म वार्ता पुनः सुरू नगर्ने कुरा स्पष्ट देखियो। भारत अहिले पाकिस्तान भन्दा धेरै अगाडि बढिसकेको छ, र पाकिस्तानका लागि भारत सधैं एक चुनौती बनेको छ, जसको चर्चा गर्दा नै तिनीहरूको नेतृत्वमा त्रास फैलिन्छ।
उनको भाषणमा निराशा र हतासको झल्को देखिन्थ्यो, किनभने दुबैको सामना गर्न कुनै समाधान थिएन। उनले दुवै देशलाई गलत साबित गर्ने र उस्तै नीति अपनाएको जस्तो देखाउने प्रयास गरे।
पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाजले भने, "जसरी प्यालेस्टाइनका जनताले स्वतन्त्रता र आत्मनिर्णयको अधिकारको लागि संघर्ष गरिरहेका छन्, त्यसैगरी जम्मू-कश्मीरका जनताले पनि शताब्दीयौँदेखि यो अधिकारको लागि संघर्ष गरिरहेका छन्। भारतले शान्तिको दिशामा अघि बढ्नुभन्दा संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रस्तावहरू कार्यान्वयन गर्ने आफ्नो प्रतिबद्धताबाट पछि हटेको छ।"
वास्तवमा, पाकिस्तानले अझ ठूलो डरको सामना गरिरहेको छ, किनकि पाकिस्तानअधीन कश्मीरबाट भारतसँग विलयको माग बढिरहेको छ। भारतले संविधानको धारा ३७० पुनर्स्थापित नगर्ने अडानले, जुन पाकिस्तानको वार्ता पुनः सुरू गर्न प्रमुख माग हो, इस्लामाबादलाई आतंकित बनाएको छ। पाकिस्तानलाई थप नोक्सान पुर्यारउने कुरा भनेको सीमा-पार प्रतिशोधको निरन्तर खतरा हो, जसमा पाकिस्तानले आतंकवादलाई समर्थन गर्न छोडेन भने, भारतीय सेनाले पाकिस्तानअधीन कश्मीर फिर्ता लिने योजना बनाएको छ।
पाकिस्तानको ढाकछोप
आफ्नो भाषणको क्रममा, शहबाज शरीफले भारत र इजरायलप्रति कडा आलोचना गरे, तर इस्लामाबादले विश्वका लागि गरेको कुनै योगदानबारे केही उल्लेख गरेनन्। उनी आफ्नै देशका लागि विकाससम्बन्धी वा अन्य योगदानबारे केही भन्न असमर्थ रहे। न त उनले लोकतन्त्रको कुरा गर्न सके, किनकि पाकिस्तानमा लोकतन्त्र दमन भइरहेको छ, जहाँ लोकप्रिय नेता इमरान खानलाई झूटा मुद्दामा जेलमा राखिएको छ।
शिमला सम्झौता र लाहोर घोषणाले भारत-पाकिस्तान क्षेत्रीय विवादहरूमा कुनै पनि तेस्रो पक्ष वा विश्वव्यापी निकायको मध्यस्थता अनावश्यक बनाएको तथ्य पनि उनले उठाउन सकेनन्। यो द्विपक्षीय मुद्दा हो र त्यस्तै रहनेछ, त्यसैले कुनै पनि देश, पाकिस्तानका सहयोगीसमेत, मध्यस्थता गर्न चाहँदैनन्।
न त उनले बलूचिस्तान र खैबर पख्तूनख्वाबारे कुरा गर्न सके, जहाँ स्थानीयहरू गायब भइरहेका छन् र उनीहरूको मृत शरीर केही वर्षपछि गोली लागेको अवस्थामा फेला पर्छ। प्रत्येक बलूचिस्तान र खैबर पख्तूनख्वाको परिवारका सदस्यहरू हराइरहेका छन् र उनीहरूका लागि गरिएका प्रदर्शनहरूलाई निर्ममतापूर्वक दबाइन्छ। बलूचिस्तानको नाम मात्र पनि लिनु इस्लामाबादलाई आतंकित पार्छ।
न उनले तालिबानबारे कुरा गर्न सके, जसलाई पाकिस्तानले पालेको थियो तर अहिले उनीहरूले तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान (टीटीपी)लाई समर्थन गरिरहेका छन्, जसले खैबर पख्तूनख्वामा दिनप्रतिदिन आफ्नो प्रभाव बढाउँदै गइरहेको छ। यसबारे भारतका विदेशमन्त्री डा. एस जयशंकरले भनेझैँ, “यसका लागि संसारलाई दोष दिन सक्दैन; यो त केवल कर्म हो।”
न त उनले अफगानिस्तानबाट आउने लागूऔषधबारे कुरा गर्न सके, किनकि उनले थाहा छ कि देशको सेना यसलाई कराची हुँदै तस्करी गरिरहेको छ। न त उनले पश्चिम एशियाका कुनै पनि देशहरूले पाकिस्तानलाई आफूहरूमा भिखारीहरू नपठाउन भनेको कुरा उल्लेख गर्न सके
जब उनले हिन्दू श्रेष्ठतावादी एजेन्डाको कुरा गरे, उनले आफ्नो देशमा अल्पसंख्यकहरूलाई बलपूर्वक धर्म परिवर्तन गराउने, मार्ने र अहमदीयाका चिहानहरू दिनहुँ जसो अपवित्र गरिने विषय उठाउन सकेनन्। अन्य धर्महरूको सम्मान नगर्ने राष्ट्रले इस्लामोफोबियाबारे कुरा गर्नु उपहासपूर्ण देखिन्छ।
पाकिस्तानको ढाकछोप
शहबाज शरीफले देशको बढ्दो मुद्रास्फीति र बेरोजगारीबारे केही उल्लेख गरेनन्, किनकि यसले देशभरमा आक्रोश फैलिरहेको छ। उनी चीनको प्रतिनिधिको रूपमा रहेको राष्ट्रबारे पनि मौन रहे।
भारतको तर्फबाट संयुक्त राष्ट्रसंघकी पहिलो सचिव, भाविका मंगलानन्दनले पाकिस्तानका प्रधानमन्त्रीको भाषणलाई जवाफ दिँदै संसारलाई देखाइदिइन् कि पाकिस्तानले झूटा कुरा मात्र फैलाउँछ। उनले भनिन्, "सेनाले चलाएको देश, जसको आतंकवाद, लागूऔषध व्यापार र अन्तर्राष्ट्रिय अपराधको विश्वव्यापी प्रतिष्ठा छ, उसले विश्वको सबैभन्दा ठूलो लोकतन्त्रलाई आक्रमण गर्ने दुस्साहस गरेको छ।"
समाप्तिमा, भारतले कुनै पनि मध्यस्थता स्वीकार नगर्ने र पाकिस्तानले पूर्णरूपमा आतंकवाद रोकेसम्म वार्ता पुनः सुरू नगर्ने कुरा स्पष्ट देखियो। भारत अहिले पाकिस्तान भन्दा धेरै अगाडि बढिसकेको छ, र पाकिस्तानका लागि भारत सधैं एक चुनौती बनेको छ, जसको चर्चा गर्दा नै तिनीहरूको नेतृत्वमा त्रास फैलिन्छ।